…
Z serii: piszemy dla obcasypodlasia
W biznesie i w życiu prywatnym
Niezależnie od tego, czy jesteś bizneswoman, kierowniczką, podwładną, żoną, matką czy córką porozumiewasz się z innymi. Jak? Najczęściej mówiąc do innych.
Kiedy klienci przychodzą do mnie na coaching biznesowy okazuje się często, że najpilniejszą rzeczą do przepracowania jest komunikacja interpersonalna. Dokładnie ten sam temat jest częścią większości sesji life coachingu. Konflikty, „czepianie się”, brak zrozumienia to oznaki zakłóceń w porozumiewaniu się.
Doskonal siebie
Mamy dużo pretensji do innych, mówimy, że nas nie rozumieją, że narzucają nam swoją wolę itp. Wtedy trzeba zrobić „stop klatkę” i zatrzymać kadr, bo innych nie możemy zmienić. Możemy za to zmienić samych siebie. Z reguły tak jest, że zmiana naszego zachowania ma wpływ na zachowanie innych. Jeżeli dokonujemy pozytywnej zmiany, ma to też dobry wpływ na innych. Jak to działa? Czasami mówiącym krzyczącym głosem rodzicom zadaję pytanie, czy ich dzieci krzyczą? Zaskoczeni rozmówcy (wszak nie przyszli do wróżki) odpowiadają twierdząco. Wtedy pytają skąd o tym wiem, po czym znacząco zwieszają głowę i stwierdzają, że już wiedzą: ich dzieci krzyczą, bo i oni krzyczą.
Co jest potrzebne do zmiany?
Po pierwsze: zastanów się, czego tak naprawdę chcesz?
Mamy pretensje do innych, że nie spełniają naszych oczekiwań, ale nie umiemy im zakomunikować, czego tak naprawdę chcemy. Najczęściej wynika to z faktu, że sami tego nie wiemy, więc zatrzymaj się na chwilę i doprecyzuj swoje potrzeby.
Po drugie: zacznij słuchać drugiej strony.
Niby proste, a jednak między słyszeniem, a słuchaniem jest daleka droga. Słyszenie to proces fizjologiczny i związany z działaniem jednego z naszych zmysłów. Bodziec wysyłany jest z ucha do naszego mózgu. Słuchanie jest procesem psychologicznym polegającym na próbie zrozumienia i szukaniu sensu w tym, co usłyszeliśmy.
Dobry słuchacz vs zły słuchacz
Ile znasz w swoim otoczeniu osób, które są dobrymi słuchaczami? Co o nich sądzisz? Czujesz zaangażowanie, łączącą was więź, ciepło, przyjazne nastawienie, akceptację, serdeczność, szacunek? Jakie masz samopoczucie będąc w towarzystwie człowieka, który potrafi Cię wysłuchać?
Ilu z Twoich znajomych nie potrafi słuchać? W zamian za to zalewają Cię potokiem słów, popełniając jeden z czterech kluczowych błędów:
- przerywając Twoją opowieść – zaczynają opowiadać swoją,
- kończąc za Ciebie zdania – „wiem, o co Ci chodzi, to jest…” (wszak siedzą w twojej głowie),
- przegadując Twoją opowieść – czekają tylko na twoją przerwę do wzięcia oddechu i już opowiadają o swoich historiach „a ja byłam/byłem”,
- udzielając Ci rad – spróbuj przy nich pożalić się na partnera/pracę, od razu kończą Twoje zwierzenia radą typu: „rzuć go/ją”.
Jak się czujesz w ich towarzystwie? Przygnębiony, zirytowany, mało ważny, z obniżonym poczuciem własnej wartości?
Czy mówisz im o tym, że nie dopuszczają Cię do słowa i są złymi słuchaczami? Nie? A co jeśli i Tobie nikt o tym nie mówi i tkwisz w błędnym przekonaniu, że jesteś dobrym słuchaczem? Często, o tym, że nie jesteśmy najlepszymi słuchaczami, dowiadujemy się dopiero na sali sądowej podczas rozpraw rozwodowych lub przy pożegnaniu z pracodawcą. Czy warto czekać aż na taki moment?
Dlaczego nie jest łatwo nam słuchać?
Większość z nas woli mówić, niż słuchać – to niezaprzeczalny fakt. James Borg w swojej książce „Perswazja. Sztuka wpływania na ludzi” powołuje się na badania, które ukazały, że nasze wypowiedzi zawierają średnio 120-150 słów na minutę, podczas gdy w procesie myślenia bierze udział 600-800 słów na minutę. Nasze myśli zawsze wyprzedzają to, co słyszymy. Stąd bierze się nasze rozkojarzenie i niecierpliwość.
Korzyści z bycia dobrym słuchaczem
Umiejętność słuchania to nie tylko udane życie prywatne, ale też podstawa sprzedaży i udanych kontaktów z klientami.
Dzięki słuchaniu:
- poznasz potrzeby, myśli, odczucia, działania, punkty widzenia innych osób,
- przyciągniesz do siebie ludzi,
- będziesz mieć wpływ na nich, a stąd już najkrótsza droga do osiągnięcia sukcesu.
Co Ci pomoże w byciu dobrym słuchaczem?
Aktywne słuchanie:
- Uważnie słuchaj – skup się na rozmówcy i na tym, co mówi.
- Utrzymaj kontakt wzrokowy – patrz łagodnie i neutralnie.
- Okaż zainteresowanie – pokaż to swoją postawą: pochyl się do przodu.
- Zastosuj tzw. odzwierciedlenie – dopasuj się do drugiego człowieka za pomocą lustrzanego odbicia, obserwuj jego zachowania niewerbalne i zrób to samo, np. załóż nogę na nogę tak jak on. Działania takie prowadzą do synchronizacji z rozmówcą i są częścią inteligencji społecznej. Szczytem umiejętności jest oddychanie w rytmie drugiej osoby.
- Parafrazuj – powtórz własnymi słowami usłyszaną wypowiedź z zachowaniem jej sensu. Najprostszym i najdokładniejszym sposobem jest zastosowanie struktury: „Czy dobrze zrozumiałam / zrozumiałem, że ….(tutaj wstaw usłyszane słowa )…, jeżeli nie, to mnie popraw.”
- Zadawaj otwarte pytania – pytania, na które nie da się odpowiedzieć „tak” lub „nie”. Pytania te pozwalają wypowiedzieć się i opisać zjawisko własnymi słowami, zagłębić się w najważniejsze dla mówcy sprawy.
- Nie przerywaj, nie przegaduj, nie kończ zdania za inną osobę, nie udzielaj rad (chyba, że zostaniesz o to poproszony).
Wybór należy do Ciebie
Przysłowie „Mowa jest srebrem, a milczenie złotem” nie oznacza, że masz siedzieć sztywno, milczeć lub udawać, że słuchasz. Jeżeli chcesz być lepszym słuchaczem, stosuj aktywne słuchanie. Ta umiejętność cechuje nie tylko dobrych słuchaczy, ale także dobrych mówców i liderów. Pomaga ona nie tylko w życiu zawodowym, ale też w życiu prywatnym. Najważniejsze jest to, że jeśli zaczniesz ćwiczyć i praktykować aktywne słuchanie, to nie możesz stać się gorszym słuchaczem, a jedynie lepszym. Pamiętaj, że każdy mistrz był kiedyś uczniem.
Autor: Ewa Szpakowicz